HOME INFO
VERKOOP VERHUUR REALISATIES AANBIEDINGEN NIEUWS CONTACT PRIJSLIJSTEN BIJLEREN LINKS ELEKTRO-ONDERDELEN.BE
Outletstore-hifi.be
ARCHIEF: artikelen van 2005
ARTIKELS GELUID:
Home cinema en wat u er van weten moet
4. Omringd door luidsprekers
Wat u hoort
Uitgaande van het beeldscherm als centrum van het home cinema systeem, is uw gemakkelijke stoel het centrum van wat u zult horen. Dat is heel belangrijk omdat het bepalend is voor de opstelling van de luidsprekers, zodat u het filmgeluid zult horen zoals de producer en de geluidstechnici van de film het hebben bedoeld. Gelukkig gelden dezelfde uitgangspunten voor muziek, zodat u zowel van films kunt genieten als van muziek vai dezelfde luidsprekers.
Een home theater systeem gaat meestal uit van een 5.1 luidsprekeropstelling, bestaande uit 5 luidsprekers voor het gehele spectrum - links, centrum, rechts front en links en rechts surround achter - en een subwoofer die alleen in een beperkt gebied - het laag - werkzaam is.
Merk op dat we stellen "gaat uit" van een 5.1 opstelling. Dat is belangrijk, want nieuwe surround sound formaten als Dolby Digital EX klinken het best met twee extra breedband luidsprekers achter de luisteraar. We komen daar later nog op terug, nu eerst 5.1.
Wat u nodig heeft
Bij Frans Van Eeckhout - Stereo House kan u vele grote, vloerstaande luidsprekers, maar ook kleinere staande of boekenplank luidsprekers bekijken en beluisteren. Zelfs in de wand te monteren luidsprekers zijn leverbaar. Hoewel grote vrijstaande luidsprekers qua klank voordelen hebben vergeleken met hun kleinere broertjes, zijn ze in esthetiusch opzicht in het nadeel.
Het is verstandig alle luidsprekers in het home cinema systeem van dezelfde fabrikant te kiezen. Op die manier kunt u er redelijk zeker van zijn dat alle ongeveer dezelfde klankbalans hebben - ook wel timbre genoemd. Het voordeel is dat u steeds dezelfde klank hoort, ongeacht de luidspreker die het produceert.
Opstelling
Hoewel het opstellen van zes luidsprekers in een kamer op het eerste oog lastig lijkt, is het verrassend simpel wanneer u zich aan een paar richtlijnen houdt.
In de eerste plaats dienen de front Links en front Rechts luidsprekers (van nu af aan L en R te noemen) ter weerszijden van het beeldscherm te staan. Richt u het systeem primair in voor het kijken naar speelfilms, plaats ze dan tegen dezelfde wand als het beeldscherm, zodat ze vanaf de kijk/luister positie een openingshoek van 45° vormen. Een hoek van 60° kan nodig zijn afhankelijk van de kamergrootte, beeldschermgrootte en afstand tot de kijk/luister positie. In het geval erg veel naar muziek geluisterd wordt, bevelen we een openingshoek van 60° aan. In het ideale geval staan beide frontluidsprekers op gelijke afstand van het beeldscherm voor een goede integratie van beeld en geluid.
Afbeelding 1: Dit is de optimale opstelling voor films, daar deze overeenkomt met de opstelling in de mixagestudio waar het geluid wordt samengesteld.
Afbeelding 2: Is voor u muziek belangrijker, dan kan het belangrijk zin uw luidsprekers wat verder van het beeldscherm te plaatsen.
De Centrum luidspreker (vanaf nu C genoemd) dient zo dicht mogelijk bij het beeldscherm te staan, liefst direct eronder of erboven en op zelfde afstand als de front luidsprekers.
Afbeelding 3: Dit is ideaal, maar niet altijd mogelijk.
De opstelling van de Surround luidsprekers (LS en LR voor Links Surround en Rechts Surround) is doorgaans opmerkelijk eenvoudig.
Surround luidsprekers zijn er in twee uitvoeringen: dipolen die een diffuus en niet gericht surround effect geven, en direct stralende luidsprekers (soms unipool genoemd) die veel duidelijker laten horen waar het geluid vandaan komt.
Sommige filmfanaten prefereren de dipolen, maar de meeste experts adviseren nu direct afstralende luidsprekers. Dipolen hadden de voorkeur in de tijd toen Dolby Surround nog slechts één surround kanaal had. Nu met Dolby Digital, DTS en andere surround sound formaten die minimaal twee surround kanalen hebben, hebben dipolen hun aanvankelijk voordeel verloren. Ervaren audioliefhebbers geven voor meerkanaals muziekweergave in huis zonder meer de voorkeur aan direct afstralende luidsprekers. Een slotoverwegeing - voor interieurbewuste mensen - is dat direct afstralende luidsprekers minder opvallend op te stellen zijn dan dipolen.
De beste positie voor direct afstralende luidsprekers is afhankelijk van de vorm en de grootte van de kamer, de positie van de primaire luisterplaats en het type materiaal - film of muziek - waar u voorkeur naar uit gaat.
Voor het bekijken van films kan opstelling tegen de zijwanden in bepaalde kamers goed werken, tegen de achterwand in andere. In elk geval dient directe afstraling van de surround luidsprekers op de luisterpositie te worden vermeden. Monteer deze luidsprekers dan ook boven uw oren.
Wilt u vaak naar meerkanaals muziek luisteren dan het verstandig zijn de surround luidsprekers tegen de achterwanden en bij de hoeken te plaatsen. In het algemeen kunnen deze luidsprekers voor muziekweergave lager worden opgesteld dan voor filmgeluid.
Afbeelding 4: Direct afstralende surround luidsprekers laten duidelijk horen waar het geluid vandaan komt. Deze opstelling is optimaal voor luisteren naar muziek.
Dipolen werken optimaal wanneer ze hoger dan uw oren tegen de zijwanden van het home theater zijn geplaatst. Ze produceren meer geluid naar voor en naar achter dan naar de zijkant. Daardoor is de bron van het geluid niet duidelijk vast te stellen.
Afbeelding 5: Dipool luidsprekers zorgen voor een ruimtelijk en diffuus geluidsbeeld.
De subwoofer
Een subwoofer is een luidspreker die speciaal is ontwikkeld voor het allerlaagste laag. Eén van de kenmerken van lage frequenties is dat het moeilijk te horen is waar ze vandaan komen. Sommigen omschrijven laag daarom als "non-directioneel". Hoewel dit strict genomen onjuist is, ligt het dicht genoeg bij de waarheid om althans enige vrijheid te hebben bij het opstellen van een subwoofer in uw home cinema.
Om het optimale uit een subwoofer te halen is een gedegen kennis van kamerakoestiek nodig - hoe de kamer het geluid dat u hoort beïnvloedt. De meeste mensen hebben noch de tijd noch de interesse om zich in deze ingewikkelde materie te verdiepen. het goede nieuws is dat zulks ook niet hoeft! Frans Van Eeckhout heeft dat( al gedaan en zal u graag een paar 'magische trucs' laten horen - één daarvan is de juiste plaats voor uw subwoofer te vinden zodat u alleen maar van het resultaat hoeft te genieten.
Maar er is meer!
Hoewel u de basisopstelling van luidsprekers voor een typisch 5.1 home theater kent, dient nog een aantal opmerkingen gemaakt te worden voordat we naar de elektronica overstappen.
Het zal u niet ontgaan zijn dat sommige home cinema's worden aangeuid als 6.1 of 7.1 systemen. Helaas is er heel wat verwaring over dat nu precies betekent. Hetzelfde systeem kan in feite worden aangeduid als 6.1 en als 7.1! Maak u nu even niet druk om de details, maar onthoud dat deze systemen meer luidsprekers omvatten als hiervoor beschreven.
Hoewel deze systemen gebruik maken van de modernste technieken en enthousiasten 'ohhh' en 'ahhh' roepen, kunnen we rustig stellen dat een goed opgesteld en uitgevoerd 5.1-systeem zo indrukwekkend is dat velen geen behoefte - of uit ruimtegebrek - aan meer luidsprekers zullen hebben. Wilt u echter beslist het allerbeste home theater en u heeft de beschikking over een dienovereenkomstig grote kamer, dan verdient 6.1/7.1 zeker een overweging.
In dat licht dient u het volgende te weten. De meeste 6.1/7.1 systemen hebben extra luidsprekers achter in de kamer om te bekomen tot een Centrum Surround kanaal, waarin enige informatie wordt weergegeven direct achter de luisteren naast dat wat al uit de "normale" 5.1 luidsprekers komt. daarmee wordt het gevoel omringd te zijn versterkt ten opzichte van de gebruikelijke twee kanalen. Bovendien biedt het centrum surround kanaal de technici en de producers de kans wat extra ruimtelijke informatie te geven mocht dat gewenst zijn.
Afbeelding 6: Een "6.1/7.1" systeem voegt achterin uw home cinema extra luidsprekers toe om een betere centrum informatie te krijgen ongeacht de bron die wordt afgespeeld.
Ga naar het volgende hoofdstuk
Keer terug naar het vorige hoofdstuk
Inhoud "HOME CINEMA EN WAT U ERVAN WETEN MOET":
- Inleiding
- Een paar basisvragen:
het voordeel van losse componenten - opstellen in welke kamer - luisteren en leven - Het videodeel van het home theater:
wat u te zien krijgt - wanneer is "groot" werkelijk "groot genoeg"? - composiet, s-video en component videosignalen - Omringd door luidsprekers:
wat u hoort - wat u nodig heeft - opstelling - de subwoofer - maar er is meer! - De elektronica:
losse componenten zijn beter! - de surround processor - ingangen en uitgangen - surround sound formaten - wat belangrijk is - de eindversterker - Relax
uw audio/video specialist